Lịch sử

Là giống chó có nguồn gốc từ miền Tây Thái Lan vào khoảng 300 năm trước đây,[2] nông dân Thái Lan nuôi giống chó này để giữ nhà và săn bắn. Là giống chó cổ, được tìm thấy trong các tài liệu khảo cổ học của Thái Lan, viết lại vào khoảng 360 năm trước. Chúng chủ yếu được dùng là chó săn ở vùng phía đông của Thái Lan. Người ta sử dụng chúng làm chó canh gác và để hộ tống các xe kéo của họ. Người ta giữ được nguyên gốc của giống chó này là do sự khó khăn về hệ thống giao thông ở Thái Lan, do đó, chúng có rất ít cơ hội để lai tạo với các giống chó khác. Đây là một trong những giống chó đẹp và độc đáo trên thế giới.

Trong động Tum-Pra-Toon (ở tỉnh Uthai Tanne) có các hình vẽ về Thai Ridgeback từ 300 năm trước. Người Thái còn gọi giống chó này là Mah Thai Lung Ahn.[2] Đây lầ một trong những giống chó cỗ nhất Đông Nam Á. Một bản thảo vào thời vua Songtham, triều đại Ayutthaya (năm 1627) đã mô tả chúng là: "Các con chó to lớn, dài hơn cánh tay người lớn, có nhiều màu lông khác nhau và con nào cũng mang một chiếc lược trên lưng. Chúng rất rắn rỏi và trung thành với chủ. Chúng có khả năng tự nuôi sống qua đào hang bắt các sinh vật nhỏ. Chúng theo chủ vào rừng để săn bắt và khi bắt được con mồi chúng luôn mang về cho chủ. Chúng trung thành với tất cả thành viên trong gia đình. Chúng luôn theo chủ và không biết sợ sệt. Đôi tai chúng luôn dựng đứng như hai lưỡi mác..."

Chó xoáy ngược Thai Lan chia thành hai dòng. Dòng thứ nhất có lông ngắn bình thường và dòng thứ hai có lông cực ngắn và dày, mịn như nhung. Giống chó này có tầm vóc được coi là chuẩn của các giống chó Thái khác. Trong các năm từ 1988 – 1993 đã diễn ra cuộc bùng nổ quốc tế về chó xoáy ngược Thái Lan. Trong những năm gần đây chó xoáy ngược Thái Lan được rất nhiều người trên thế giớn hâm mộ. Các nhà lai giống chó này hiện đang có gắng làm giảm bản năng săn mồi của chúng đồng thời tăng chiều cao và trọng lượng cũng như khă năng thuần của chúng lên và giảm bớt sự linh hoạt trong săn bắt như chạy, nhảy, leo trèo

Tranh cãi

Hiện nay đang có tranh chấp về nguồn gốc của loại chó xoáy Thái Lan và chó Phú Quốc của Việt Nam, theo hướng chó xoáy Thái Lan là tổ tiên của chó Phú Quốc, nhưng có những ý kiến phản bác lại quan điểm này. Trên thế giới hiện chỉ có 3 giống chó có xoáy lưng, là chó Phú Quốc của Việt Nam, chó xoáy Thái Lan và chó xoáy Nam Phi hay còn có biệt danh là chó săn sư tử Phi châu. (Rhodesian Ridgeback).[3] Về hình thức, chó Phú Quốc Việt Nam và chó xoáy lưng Thái Lan có nhiều điểm giống nhau. Riêng chó xoáy Phi Châu có những khác biệt rõ hơn như khá lớn con (30 –39 kg), tai lớn và cụp và do tính hung dữ.

Đã có một số kết luận từ những người Thái và một vài nhà nghiên cứu Mỹ cho rằng, chó Phú Quốc Việt Nam có nguồn gốc từ chó xoáy Thái. Merle Wood và Merle Hidinger cho rằng xoáy lưng từng chỉ có ở giống chó xoáy miền Đông Thái Lan và giống chó xoáy châu Phi. Do đó, những cái xoáy lưng trên giống chó Phú Quốc hiện nay chắc chắn bắt nguồn từ giống chó Thái. Cách đây ít nhất 400 năm, những ngư dân Thái Lan đã vô tình trở thành các nhà tạo giống khi họ tới đánh bắt ngẫu nhiên hoặc buôn bán ở vùng biển Phú Quốc.[4]

Người Thái Lan cho rằng chó xoáy Phú Quốc có nguồn gốc từ chó xoáy Thái Lan dựa trên những vết lông xoáy trên lưng chạy dài từ cổ đến mông. Họ cho rằng trong lịch sử có một vị vua nào đó của Việt Nam từng sang Thái (ám chỉ Nguyễn Ánh), khi về đã mang theo giống chó này về gầy giống thành chó Phú Quốc Việt Nam, chó Phú Quốc từ đó mà sinh ra. Trong khi đó, một nguồn ý kiến khác cho rằng, chó Phú Quốc bây giờ có nguồn gốc từ miền Đông của Thái Lan, do ngư dân và những nhà buôn của nước này mang tới đảo.[5]

Tuy nhiên các ý kiến khác phản bác cho rằng đây là hai giống chó khác nhau, chó Phú Quốc là loài chó hoang bản địa, nó chỉ phù hợp và sinh sống tốt nhất trên đảo Phú Quốc và có những đặc điểm để phân biệt so với chó lông xoáy Thái[1] Ngoài ra ở thời điểm cách đây 3-400 năm, các ngư phủ Thái Lan cũng không thể vượt 400–500 km tới đánh bắt ở đảo Phú Quốc là không thuyết phục[4][6] Đối với việc Nguyễn Ánh lưu vong sang Xiêm và đem giống chó này về cũng không thuyết phục vì trước khi sang Xiêm ông ta đã nuôi bốn con chó Phú Quốc và những con chó này là chó cảnh vệ của ông. Trước ông Gia Long, quân đội Tây Sơn đã từng dùng chó Phú Quốc làm quân khuyển rồi, mà nhà Tây Sơn thì không có vị vua nào đặt chân đến Thái Lan cả[3]